ABD’nin Utah eyaletinde, zehirli iğneyle idamda kullanılan ilaçların sağlanamaması durumunda ölüm cezasının idam mangası tarafından infaz edilmesine karar verildi. Vali Gary Herbert’in idam mangası tasarısını onaylamasının ardından Utah, kurşuna dizme yönteminin uygulanacağı tek eyalet oldu. Herbert’in ‘dehşet verici’ bulduğu idam mangası yöntemi sadece gerekli ilaçların sağlanamaması durumunda uygulanacak. İdam mangası tartışması geçen yıl Oklohama’da bir mahkumun zehirli iğneyle 40 dakika boyunca can çekişmesinin üzerine patlak vermişti.
Bloomberg Business’a konuşan Ohio State Üniversitesi’nden Profesör Jonathan Groner, “İdam mangasıyla öldürülmek hızlı bir yöntem. Kurşun kalbe girdiğinde bilinç kaybolur ve kişi acı çekmeyi bırakır” diyerek kurşuna dizme yöntemini savundu. İnsan hakları dernekleri ise idam mangasını ‘barbarca’ buluyor. Utah’ta 2004’e kadar zehirli iğne ile idam mangası arasında seçim yapma hakkı tanınıyordu. Eyalette idam mangası tarafından infaz edilen son mahkum, 2010’da Ronnie Le Gardner olmuştu. İşte tartışmalı yöntem hakkında detaylar:
İdam gününde ne oluyor?
Mahkum ahşap bir panelin önünde bulunan sandalyeye bağlanıyor. Sandalyenin etrafına, kurşunların odada sekmemesi için kum torbaları yerleştiriliyor. Kalbe hedef noktası konuyor. Kalpten vurulmak beyinden daha hızlı öldürdüğü için tercih ediliyor. Mahkum iki dakikada son sözlerini söylüyor. Beş nişancı sandalyeden sekiz metre uzakta, ellerinde 30 kalibrelik Winchester tüfekleriyle yerlerini alıyor.
Kimler ateş açıyor?
Nişancılar gönüllü memurlardan seçiliyor. Mahkumun suçu işlediği bölgede çalışanlara öncelik veriliyor. Nişancıların kimlikleri asla açıklanmıyor. Hatta mahkumu kimin öldürdüğünün anlaşılmaması için içlerinden birinin silahı kuru sıkı oluyor.
Kötü gittiği oldu mu?
Eyalette son 40 yıl içinde yapılan infazlar planlandığı gibi sonuçlandı. Ancak ‘Ölüm Bilgi Merkezi’ adlı dernek, idam mangası cezasının, mahkumun hareket etmesi veya nişancıların hedefi ıskalaması durumunda daha uzun ve acılı bir ölüm ihtimali yarattığına dikkat çekiyor.
Organ bağışlanabilir mi?
İlaçla zehirlenmede olduğu gibi organlar hasar görmediği için idam mangasıyla infazın ardından organ bağışı yapılabiliyor.
Sırada bekleyen bir mahkum var
Utah’ta idam mangasının kabul edilmesiyle Ron Lafferty adlı mahkum sıraya girmiş oldu. Lafferty, kurşuna dizilerek ölmek istediği yönünde başvuru yapmıştı. Mahkum, 2004’ten önce hapse atıldığı için idam mangası ile öldürülme talebinin uygulamaya konması gerekiyor. Lafferty, 1984 yılında ‘Tanrı’dan emir aldığı’ gerekçesiyle baldızı ve onun kız bebeğini öldürmüştü.
