İSTANBUL (AA) - Birleşmiş Milletler (BM) Batı Asya Ekonomik ve Sosyal Komisyonu (ESCWA), Gazze Şeridi'ndeki 360 bin yapının kısmen zarar gördüğünü veya tamamen yıkıldığını ifade etti.
ESCWA, İsrail'in Gazze Şeridi'ne yönelik saldırılarının binalarda ve altyapıda yol açtığı fiziksel hasara ilişkin çeşitli kurum ve kuruluşların verilerini derlediği bir rapor yayınladı.
Raporda, Filistin Merkezi İstatistik Bürosunun (PCBS), BM Uydu Merkezinin (UNOSAT) ve CUNY Graduate Center ile Oregon Devlet Üniversitesinin farklı dönemlere ait verileri yer aldı.
Raporda, Gazze Şeridi'ndeki nüfusun yüzde 2'sinin öldürüldüğü, yüzde 4'ünün yaralandığı ve neredeyse tüm nüfusun yerinden edildiği belirtildi.
Gazze Şeridi'nde 7 Ekim 2023'ten bu yana devam eden saldırıların yol açtığı zararın daha önce benzeri görülmemiş boyutta olduğu vurgulandı.
PCBSPCBS'nin 28 Nisan 2024 tarihli verilerine göre, Gazze Şeridi'nde altyapı büyük hasar gördü. Yapıların yüzde 50'sinden fazlası yıkıldı. Gazze Şeridi'ndeki 360 bin yapı kısmen zarar gördü veya tamamen yıkıldı.
Gazze Şeridi'ndeki 25 bin binanın ağır hasar gördüğü veya tamamen yıkıldığı, 305 okulun veya üniversitenin tahrip edildiği, 100'ünün de tamamen yıkıldığı ifade edildi.
Sağlık kurumlarının ciddi hasar aldığını gösteren verilere göre, 32 hastane servis dışı kaldı. 25 hastane füze saldırıları nedeniyle hasar gördü ve 649 sağlık tesisi etkilendi.
3 kilise ve 290 cami yıkıldı, 168 kamu binası tahrip edildi.
Gazze Şeridi'nin Gayrisafi Yurt İçi Hasılası'nda (GSYİH) önemli rol oynayan tarım sektörü, 2022 yılında GSYİH'ye yaklaşık yüzde 11 katkı sağladı ve önemli istihdam olanakları sundu.
185 kilometrekarelik tarımsal üretim alanının Gazze Şeridi'nin yaklaşık yarısına tekabül ettiğine dikkat çekilerek, tarımsal üretimin durması sebebiyle günlük doğrudan kaybın 1,6 milyon dolar seviyesinde olduğunun tahmin edildiği bilgisi verildi. Tarımsal mülklerin yerle bir edilmesiyle toplam kayıp 180 milyon doları aştı.
UNOSATUNOSAT'ın uydu verilerine göre ise Gazze Şeridi'nde 19 Nisan 2024'te toplam 123 bin 706 hasarlı yapı tespit edildi.
Bu yapıların 34 binden fazlası yıkıldı, 17 bini ağır hasar aldı, 128 binden fazla evde hasar oluştu.
CUNY Graduate Center ve Oregon Devlet ÜniversitesiCUNY Graduate Center ve Oregon Devlet Üniversitesinden araştırmacıların Avrupa Uzay Ajansına ait Copernicus Sentinel-1 uydusundan elde ettiği verilere göre de 9 Ocak'a kadar Gazze'de 138 bin ile 172 bin arasında bina büyük olasılıkla tamamen yıkıldı veya hasar gördü. Bu sayı, Gazze Şeridi'ndeki binaların yüzde 48'i ile yüzde 59,8'ine tekabül ediyor.
Binaların Kuzey Gazze'de yüzde 68-80,8'i, Gazze'de yüzde 71,6-83,5'i, Deyr el-Belah'ta yüzde 35,2-45,8'i, Han Yunus'ta yüzde 42,8-55,6'sı ve Refah'ta yüzde 21-31,3'ü büyük olasılıkla tamamen yıkıldı veya hasar gördü.
Raporda, ESCWA, PCBS, UNOSAT ve Oregon Devlet Üniversitesi arasındaki işbirliğinin, uydu görüntülerinin, radar ve yüksek çözünürlüklü görüntülerden elde edilen binaların hasar tespitlerine ilişkin verilerin ve analiz metotlarının yanı sıra sahada kanıtlanan coğrafi konum verilerinin daha iyi kullanılması için ortak çaba sarf edilmesi gerektiğini gösterdiği kaydedildi.
Muhabir: Muhammet Nazım Taşcı,Ecem Şahinli Ögüç
